Жавоб

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Oʻzbekiston Respublikasida elektron tijorat sohasini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 885-sonli qarorining 2-bandiga asosan elektron tijorat operatorlari (elektron savdo platformasi, buyurtmalar agregatori va raqamli striming xizmati operatorlari) sifatida faqat yuridik shaxslar - Oʻzbekiston Respublikasi rezidentlari faoliyat yuritishi mumkin. Elektron shartnoma yoki bitimlar orqali hech qanday majburiyatlar olmaydigan, foydalanuvchilarga oʻzining axborot resursi yoki platformasi orqali tovar (ish, xizmat) hamda raqamli mahsulotlar haqida maʼlumot yoki axborot berish bilan cheklanadigan yuridik shaxs va (yoki) yakka tartibdagi tadbirkor elektron tijorat operatori hisoblanmaydi. Elektron savdo platformasi - internet jahon axborot va telekommunikatsiya tarmogʻidan foydalangan holda, quyidagilarni taʼminlaydigan dasturiy apparat majmuasi yoki axborot-telekommunikatsiya tizimi sotuvchi tomonidan isteʼmolchini tanishtirish uchun elektron tijorat tovarlarini sotish boʻyicha takliflar joylashtirish, elektron tijorat tovarlarini reklama qilish, oldi-sotdi shartnomasi yoki boshqa shartnomalar tuzish, elektron toʻlovlarni amalga oshirish, tijorat tovarlarini isteʼmolchiga yetkazib berishni tashkil etish hisobidan tovarni isteʼmolchiga masofadan sotish imkoniyatini yaratib beradi. Bunda tovarlarni sotish, sotib olish, saqlash, oʻtkazish, yetkazib berish uchun arizalarni qabul qilish, oʻz nomidan tovarlarni yetkazib berish va saqlash, sotuvchilar va xaridorlar oʻrtasida elektron toʻlovlarni qabul qilish, roʻyxatga olish, qayta ishlash va nazorat qilish, tovar xaridorga yetkazib berilgandan soʻng mablagʻlarni sotuvchiga oʻtkazib berish yoʻli bilan mablagʻlarni deponentlash (eskrou),elektron savdo platformasi operatori tomonidan koʻrsatilgan xizmatlar uchun komissiya undirish, elektron savdo platformasi bilan bogʻliq boshqa funksiyalarni bajaradi. Soliq kodeksining: 279-moddasiga asosan agar chet el yuridik shaxsi jismoniy shaxslarga Soliq kodeksining 282-moddasida koʻrsatilgan, realizatsiya qilish joyi Oʻzbekiston Respublikasi deb eʼtirof etiladigan elektron shakldagi xizmatlar koʻrsatadigan boʻlsa, va agar bu yuridik shaxsning oʻzi vositachilarsiz xizmatlarni oluvchi boʻlgan jismoniy shaxslar bilan hisob-kitoblarni amalga oshirsa, chet el yuridik shaxsini soliq organida hisobga qoʻyish (hisobdan chiqarish) toʻgʻrisidagi ariza va Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi tomonidan roʻyxati tasdiqlanadigan boshqa hujjatlar asosida amalga oshiriladi. Shunday xizmatlarda soliq agenti deb eʼtirof etiladigan vositachi boʻlgan chet el yuridik shaxsini soliq organida hisobga qoʻyish (hisobdan chiqarish) xuddi shunday tartibda amalga oshiriladi. Hisobga qoʻyish (hisobdan chiqarish) toʻgʻrisidagi ariza chet el yuridik shaxslari tomonidan soliq organiga elektron shaklda xizmatlar koʻrsatish boshlangan (tugatilgan) kundan eʼtiboran oʻttiz kalendar kundan kechiktirmay beriladi. 351-moddasiga asosan norezidentning Oʻzbekiston Respublikasidagi manbalardan olingan va doimiy muassasa bilan bogʻliq boʻlmagan daromadlaridan olinadigan soliq norezidentga daromad toʻlovchi soliq agenti tomonidan hisoblab chiqariladi va ushlab qolinadi. Soliqning ushlab qolinishi soliq toʻlovchining daromadlaridan bunday daromadlarning har bir toʻlovi paytida amalga oshiriladi. Bunday daromadlarga norezidentga tegishli boʻlgan va Oʻzbekiston Respublikasi rezidenti orqali tashqi savdo faoliyatini amalga oshirish doirasida topshiriq shartnomasi va boshqa aynan oʻxshash fuqarolik-huquqiy shartnomalar asosida sotiladigan tovarlarni realizatsiya qilishdan olingan daromadlar ham kiradi. Bu daromadlar hujjatlar bilan tasdiqlangan, norezident tomonidan realizatsiya qilingan tovar uchun olinadigan summaning uni olishdan oshgan qismi sifatida belgilanadi. Tovarlarni sotib olish qiymatini tasdiqlovchi hujjatlar boʻlmagan taqdirda, soliqni ushlab qolish norezident tomonidan olinadigan barcha summadan amalga oshiriladi. 255-moddasiga asosan Oʻzbekiston Respublikasining hududi realizatsiya qilish joyi boʻlgan tovarlar (xizmatlar) soliq toʻlovchilar sifatida soliq organlarida hisobda turmagan chet ellik shaxslar tomonidan realizatsiya qilingan taqdirda, soliq bazasi soliq agentlari tomonidan ushbu tovarlarni (xizmatlarni) aksizlar (aksiz toʻlanadigan tovarlar uchun) va soliq hisobga olingan holda realizatsiya qilishdan olingan daromadning summasidan qoʻshilgan qiymat soligʻi summasini hisoblab, toʻlab beradilar. Bunda soliq agentlari deb eʼtirof etiladigan shaxslar tegishli soliq summasini hisoblab chiqarishi, soliq toʻlovchidan, u soliq toʻlovchi ekanligidan yoki soliq toʻlovchi emasligidan qatʼi nazar, uni ushlab qolishi va budjetga oʻtkazishi shart. Oʻzbekiston Respublikasining 2022-yil 29-sentabrdagi “Elektron tijorat toʻgʻrisida”gi OʻRQ-792-sonli Qonunining 7-moddasiga asosan Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolli loyihalar milliy agentligi elektron tijorat sohasidagi vakolatli davlat organi hisoblanadi. Vakolatli organ elektron tijorat sohasini tartibga solishni amalga oshiradi va mazkur sohadagi davlat siyosatini roʻyobga chiqaradi. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 30-noyabrdagi “Raqamli mahsulotlar (xizmatlar) isteʼmolchilari huquqlarini himoya qilish va raqamli texnologiyalar vositasida sodir etiladigan huquqbuzarliklarga qarshi kurashishni kuchaytirish choralari toʻgʻrisida” PQ-381-son qarori bilan Istiqbolli loyihalar milliy agentligi elektron tijoratni tartibga solish va rivojlantirish sohasida vakolatli organ etib belgilangan. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 23-noyabrdagi 943-sonli qaroriga asosan, internet tarmogʻi orqali chakana savdoni amalga oshiruvchi tadbirkorlik subyektlari davlat reyestrida marketpleys sifatida roʻyxatdan oʻtishlari kerak. Bundan tashqari, ushbu nizomga muvofiq onlayn-NKM, virtual kassa, marketpleys tushunchalari soliq qonunchiligida "nazorat-kassa texnikasi" sifatida tasniflanadi, shunga koʻra marketpleyslar ushbu marketpleys orqali realizatsiya qilingan tovarlar uchun cheklarni majburiy ravishda shakllantirishi kerak. Bunda Soliq kodeksining 250 va 463-moddalariga muvofiq komitent va vositachida soliq bazasi quyidagicha shakllantiriladi: 1) vositachida (ishonchli vakilda) - uning soliqni oʻz ichiga oladigan vositachilik haqi miqdorida; 2) komitentda (ishonch bildiruvchida) - komissionerning (ishonchli vakilning) komitent (ishonch bildiruvchi) topshirigʻiga koʻra sotilgan tovarlar qiymati, shuningdek komissioner (ishonchli vakil) tomonidan uchinchi shaxs bilan tuzilgan bitim asosida komitent (ishonch bildiruvchi) tomonidan uchinchi shaxsga koʻrsatilgan xizmatlar qiymati miqdorida, bunda soliq kiritilmaydi. Vositachilik shartnomasi boʻyicha realizatsiya qilinadigan tovar onlayn-NKM (onlayn-NKM, virtual kassa, marketpleys va toʻlov xizmatlari) cheklarida qoʻshimcha rekvizit bilan aks ettirilishi lozim. Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish boʻyicha aylanma vositachining emas, balki komitentning hisobotlarida aks ettirilishi uchun vositachi cheklarda komitentning STIRini koʻrsatishi kerak. Yuqoridagilarga asosan Oʻzbekiston Respublikasi elektron tijorat operatori boʻlish uchun faqat yuridik shaxslar, Oʻzbekiston Respublikasi rezidentlari sifatida davlat roʻyxatidan oʻtishi lozim. Norezidentga tegishli boʻlgan tovar elektron tijorat platformasi yordamida xaridorga yetkazib berilgandan soʻng mablagʻlarni sotuvchiga oʻtkazib berishda elektron savdo platformasi operatori tomonidan toʻlov manbaida norezident daromad soligʻi va qoʻshilgan qiymat soligʻini toʻlov manbaida ushlab qolinib, davlat budjetiga toʻlab berishi lozim, bunda soliq hisobotlarini oʻz vaqtida soliq organiga taqdim qilishi lozim boʻladi. Elektron tijorat operatorining Oʻzbekistonda faoliyat yuritishi uchun ruxsat berish tartib tamoyili boʻyicha vakolatli boʻlgan organ Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolli loyihalar milliy agentligi boʻlganligi sababli mazkur masalada Oʻzbekiston Respublikasi Istiqbolli loyihalar milliy agentligi murojaat qilinishi maqsadga muvofiq hisoblanadi.

Жавоб

Dehqon xoʻjaligi toʻgʻrisida”gi Qonunning 3-moddasiga asosan-meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish yoki ijara (ikkilamchi ijara) huquqi asosida dehqon xoʻjaligi boshligʻiga berilgan yer uchastkasida qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirishni va realizatsiya qilishni dehqon xoʻjaligi aʼzolarining shaxsiy mehnati asosida amalga oshiruvchi xoʻjaliklar - dehqon xoʻjaligi hisoblanadilar. Dehqon xoʻjaligi oʻz faoliyatini faqat bogʻdorchilik va uzumchilikka yoki sabzavot va poliz ekinlarini yoxud boshqa qishloq xoʻjaligi ekinlarini yetishtirishga ixtisoslashish asosida amalga oshiradi. Dehqon xoʻjaligining faoliyati tadbirkorlik faoliyati jumlasiga kiradi va dehqon xoʻjaligi aʼzolarining istagiga koʻra yuridik shaxs tashkil etgan holda ham, yuridik shaxs tashkil etmasdan ham amalga oshirilishi mumkin. Oʻzbekiston Respublikasi Soliq kodeksining: 462-moddasiga asosan soliq davrida tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan jami daromadi bir milliard soʻmdan oshmagan dehqon xoʻjaliklari qoʻshilgan qiymat soligʻi va foyda soligʻi oʻrniga aylanmadan olinadigan soliq toʻlashni nazarda tutadigan maxsus soliq rejimini tanlashga haqli. 237, 294-moddalariga asosan tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan daromadi soliq davrida bir milliard soʻmdan oshgan yuridik shaxs shaklidagi dehqon xoʻjaliklari tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan daromadlaridan qoʻshilgan qiymat soligʻi va foyda soligʻi toʻlaydilar. 364, 389, 390-moddalariga asosan yuridik shaxs hisoblangan dehqon xoʻjaligi ishchilariga ish haqi va unga tenglashtirilgan boshqa daromad toʻlash chogʻida toʻlov manbaida jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soligʻini ushlab byudjetga toʻlab beradilar. 378-moddasi birinchi qismi 8-bandiga asosan jismoniy shaxslarning uy xoʻjaligida, shu jumladan dehqon xoʻjaligida yetishtirilgan hayvonlarni (qoramollarni, parrandalarni, moʻynali va boshqa hayvonlarni, baliqlar va hokazolarni) tirik holda hamda ularni soʻyib mahsulotlarini xom yoki qayta ishlangan holda sotishdan (bundan sanoatda qayta ishlash mustasno) chorvachilik, asalarichilik va dehqonchilik mahsulotlarini tabiiy va qayta ishlangan holda sotishdan olinadigan daromadlar jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soligʻidan ozod qilinadi. Bunda manzarali bogʻdorchilik (gulchilik) mahsulotlari mustasno. 402, 403-moddalariga asosan Oʻzbekiston Respublikasining yuridik shaxslari xodimlar mehnatiga haq toʻlashga doir xarajatlari summasiga asosan ijtimoiy soliqni soliq toʻlovchilari hisoblanadilar. Soliq kodeksining 3-moddasiga asosan Kodeksning normalariga yoki qoidalarining mazmuniga boshqacha tarzda zid boʻlsa Soliq kodeksning qoidalariga muvofiq emas deb topiladi. Soliq solish maqsadida barcha bitimlar va soliq toʻlovchi kirishadigan boshqa iqtisodiy munosabatlar, ularning yuridik jihatdan rasmiylashtirilishi usulidan yoki shartnomaning nomlanishidan qatʼiy nazar, oʻzining haqiqiy iqtisodiy mazmunidan kelib chiqqan holda hisobga olinishi kerak. Oʻzbekiston Respublikasining 2021-yil 2-apreldagi “Dehqon xoʻjaligi toʻgʻrisida”gi Qonunining 13-moddasiga asosan dehqon xoʻjaligi tomonidan oʻzining qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini realizatsiya qilishdan olingan daromadlariga soliq solinmasligi belgilangan, lekin yuridik shaxs sifatida roʻyxatdan oʻtgan dehqon xoʻjaliklari uchun aylanmadan olinadigan soliq, QQS va foyda soligʻidan imtiyoz koʻzda tutilmagan. Yuqoridagilarga asosan, jismoniy shaxs sifatida tashkil qilingan dehqon xoʻjaliklari oʻzlariga ajratilgan yerda yetishtirilgan qishloq xoʻjalik mahsulotlarini sotishdan olingan daromadlari boʻyicha jismoniy shaxslardan olinadigan daromad soligʻidan ozod qilinadi. Yuridik shaxs sifatida tashkil qilingan dehqon xoʻjaliklari soliq davrida tovar aylanmasi bir milliard soʻmgacha boʻlgan taqdirda aylanmadan olinadigan soliq toʻlovchisi boʻladi. Soliq davrida tovar aylanmasi bir milliard soʻmdan oshgan kundan boshlab qoʻshilgan qiymat soligʻi va foyda soligʻi toʻlovchilari hisoblanadilar. Tovar aylanmasidan toʻlanadigan soliqlardan tashqari yer soligʻi, mol-mulk soligʻi, suv resurslaridan soliq, ish haqidan ijtimoiy soliq va jismoniy shaxslardan olinadigan soliq toʻlovchisi hisoblanadilar.

Жавоб

Soliq kodeksining 428-moddasiga asosan, madaniyat, ta’lim, sog‘liqni saqlash (bundan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari band qilgan yerlar mustasno) va ijtimoiy ta’minot obyektlari egallagan yerlar yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini hisoblab chiqarishda soliq solinmaydigan yer uchastkalari jumlasiga kiritilgan. Mazkur xizmatlarini ko‘rsatish bo‘yicha yer solig‘i imtiyozlari ushbu faoliyat bilan shug‘ullanuvchi yuridik shaxslar egaligida bo‘lgan mulklarga nisbatan tatbiq etiladi. O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash to‘g‘risida” gi 265-I-sonli Qonunining 11-moddasiga asosan, tibbiy faoliyat tegishli litsenziyaga ega bo‘lgan yuridik shaxslar tomonidan, farmatsevtika faoliyati esa tegishli litsenziyaga ega bo‘lgan yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan amalga oshirilishi mumkin. Tibbiyot va farmatsevtika faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziyalar berish tartibi hamda shartlari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi. Yuqoridagilarga asosan, sog‘liqni saqlash xizmatlarini ko‘rsatish bo‘yicha yer solig‘i imtiyozlari ushbu faoliyat bilan shug‘ullanuvchi yuridik shaxslar egaligida bo‘lgan mulklarga nisbatan tatbiq etilgan bo‘lib mazkur obyektlarni ijaraga berganda imtiyoz tatbiq etilmaydi.

Жавоб

Soliq kodeksining: 59-modasi birinchi qismi 2-bandiga asosan, ushbu Kodeks maqsadida ta’limga oid xizmatlar, shu jumladan testlar va imtihonlar o‘tkazishni tashkil etish sohalarida faoliyat ko‘rsatuvchi yuridik shaxslar ijtimoiy sohada faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar jumlasiga kiradi.

Жавоб

Oʻzbekiston Respublikasining 2024-yil 24-dekabrdagi “2025-yil uchun O‘zbekiston Respublikasining Davlat budjeti to‘g‘risida”gi OʻRQ-1011-sonli Qonunining 8-ilovasiga asosan 2025-yil uchun mol-mulkni ijaraga beruvchi jismoniy va yuridik shaxslar uchun ijara toʻlovining eng kam stavkalari belgilangan. Unga asosan yuk avtomobillar uchun ijara toʻlovining eng kam stavkasi 1 705 000 soʻmni tashkil qiladi. Mazkur stavka soliq solish maqsadida foydalaniladi. Oʻzbekiston Respublikasining “Avtomobil transporti toʻgʻrisida” gi 674-I-sonli Qonunining 6-moddasiga asosan, yuk avtotransporti vositalari jumlasiga yuk avtomobillari, shatakchi avtomobillar, tirkamalar va yarim tirkamalar kiradi. Yuqoridagilarga asosan, soliq solish maqsadida ijara toʻlovining eng kam stavkalari faqat yuk avtomobillari uchun qoʻllaniladi. Yuk avtomobillariga ulangan tirkamalar va yarim tirkamalarga alohida soliq solish uchun bazaviy stavka qoʻllanilmaydi. Yaʼni yuk avtomobilini oylik 1 100 000 soʻmga, yarim tirkamasini alohida 200 ming soʻmga ijaraga bergan boʻlsa, soliq solish maqsadida yuk avtomobili uchun soliqqa tortiladigan bazaviy daromad 1 705 000 soʻmni tashkil qiladi, yarim tirkamaning soliqqa tortiladigan daromadi esa ijaraga berilgan summaga, yaʼni 200 ming soʻmga teng boʻladi.

Жавоб

Soliq kodeksining: 59-modasi birinchi qismi 2-bandiga asosan, ushbu Kodeks maqsadida ta’limga oid xizmatlar, shu jumladan testlar va imtihonlar o‘tkazishni tashkil etish sohalarida faoliyat ko‘rsatuvchi yuridik shaxslar ijtimoiy sohada faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar jumlasiga kiradi. 337-moddasi birinchi qismi 4-bandiga asosan, ijtimoiy sohada faoliyatni amalga oshiruvchi soliq to‘lovchilar uchun foyda solig‘ining nol darajali stavkasi qo‘llaniladi. 243-moddasi birinchi qismi 10-bandiga asosan, o‘qitish (ta’lim) sohasidagi xizmatlarni, shu jumladan test sinovlari va imtihonlar o‘tkazishni tashkil etish xizmatlari qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblab chiqarishda soliq solishdan ozod qilinadi, xususan: boshlang‘ich, o‘rta, o‘rta maxsus, professional, oliy ta’lim va oliy ta’limdan keyingi ta’lim sohasidagi ta’lim xizmatlarini; ta’lim muassasalari (tashkilotlari), shuningdek kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni amalga oshiradigan tashkilotlar tomonidan ko‘rsatiladigan qo‘shimcha ta’lim berish bo‘yicha xizmatlarni; maktabgacha ta’lim va tarbiya dasturlari doirasida ta’lim va tarbiyalash faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda bolalarga qarash va ularni parvarishlash bo‘yicha xizmatlarni, to‘garaklarda, seksiyalarda (shu jumladan sport seksiyalarida) va studiyalarda voyaga yetmagan bolalar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazish bo‘yicha xizmatlarni. 414-moddasi birinchi qismi 1-bandiga asosan, madaniyat va san’at, ta’lim, sog‘liqni saqlash (bundan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari mustasno), jismoniy tarbiya va sport, ijtimoiy ta’minot obyektlari bo‘yicha yuridik shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni hisoblab chiqarishda soliq bazasi o‘rtacha yillik qoldiq qiymatiga (o‘rtacha yillik qiymatiga) kamaytiriladi. 428-moddasiga asosan, madaniyat, ta’lim, sog‘liqni saqlash (bundan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari band qilgan yerlar mustasno) va ijtimoiy ta’minot obyektlari egallagan yerlar bo‘yicha yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini hisoblab chiqarishda soliq solinmaydigan yer uchastkalari tarkibiga kiritiladi. 483-moddasi oltmish to‘rtinchi qismiga asosan, nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlari barcha turdagi soliqlarni (bundan ijtimoiy soliq mustasno) to‘lashdan 2030-yil 1-yanvarga qadar bo‘lgan davrda ozod qilinadi. Ushbu moddaning oltmish to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan imtiyozlar natijasida bo‘shaydigan mablag‘lardan nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarini zamonaviy o‘quv qo‘llanmalari bilan jihozlash, zarur tovarlar va asbob-uskunalarni sotib olish, binolar va inshootlarni rekonstruksiya qilish hamda kapital ta’mirlash, shuningdek aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlariga bepul ta’lim xizmatlarini ko‘rsatish uchun maqsadli tarzda foydalanishi belgilangan. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi O‘RQ-637-sonli Qonunining 31-moddasi birinchi qismiga asosan, Nodavlat ta’lim tashkilotlari o‘z faoliyatini litsenziya asosida amalga oshiradi, bundan maktabdan tashqari ta’limni, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni amalga oshiruvchi ta’lim tashkilotlari mustasno. Nodavlat ta’lim tashkilotlari litsenziya talablariga va shartlariga muvofiq ta’lim xizmatlari ko‘rsatadi. Yuqorida nazarda tutilgan soliq imtiyozlaridan faqat ta’lim faoliyati doirasida foydalanish mumkin bo‘ladi.

Жавоб

Soliq kodeksining: 59-modasi birinchi qismi 2-bandiga asosan, ushbu Kodeks maqsadida ta’limga oid xizmatlar, shu jumladan testlar va imtihonlar o‘tkazishni tashkil etish sohalarida faoliyat ko‘rsatuvchi yuridik shaxslar ijtimoiy sohada faoliyatni amalga oshiruvchi yuridik shaxslar jumlasiga kiradi. 337-moddasi birinchi qismi 4-bandiga asosan, ijtimoiy sohada faoliyatni amalga oshiruvchi soliq to‘lovchilar uchun foyda solig‘ining nol darajali stavkasi qo‘llaniladi. 243-moddasi birinchi qismi 10-bandiga asosan, o‘qitish (ta’lim) sohasidagi xizmatlarni, shu jumladan test sinovlari va imtihonlar o‘tkazishni tashkil etish xizmatlari qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblab chiqarishda soliq solishdan ozod qilinadi, xususan: boshlang‘ich, o‘rta, o‘rta maxsus, professional, oliy ta’lim va oliy ta’limdan keyingi ta’lim sohasidagi ta’lim xizmatlarini; ta’lim muassasalari (tashkilotlari), shuningdek kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni amalga oshiradigan tashkilotlar tomonidan ko‘rsatiladigan qo‘shimcha ta’lim berish bo‘yicha xizmatlarni; maktabgacha ta’lim va tarbiya dasturlari doirasida ta’lim va tarbiyalash faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda bolalarga qarash va ularni parvarishlash bo‘yicha xizmatlarni, to‘garaklarda, seksiyalarda (shu jumladan sport seksiyalarida) va studiyalarda voyaga yetmagan bolalar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazish bo‘yicha xizmatlarni. 414-moddasi birinchi qismi 1-bandiga asosan, madaniyat va san’at, ta’lim, sog‘liqni saqlash (bundan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari mustasno), jismoniy tarbiya va sport, ijtimoiy ta’minot obyektlari bo‘yicha yuridik shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni hisoblab chiqarishda soliq bazasi o‘rtacha yillik qoldiq qiymatiga (o‘rtacha yillik qiymatiga) kamaytiriladi. 428-moddasiga asosan, madaniyat, ta’lim, sog‘liqni saqlash (bundan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari band qilgan yerlar mustasno) va ijtimoiy ta’minot obyektlari egallagan yerlar bo‘yicha yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini hisoblab chiqarishda soliq solinmaydigan yer uchastkalari tarkibiga kiritiladi. 483-moddasi oltmish to‘rtinchi qismiga asosan, nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlari barcha turdagi soliqlarni (bundan ijtimoiy soliq mustasno) to‘lashdan 2030-yil 1-yanvarga qadar bo‘lgan davrda ozod qilinadi. Ushbu moddaning oltmish to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan imtiyozlar natijasida bo‘shaydigan mablag‘lardan nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarini zamonaviy o‘quv qo‘llanmalari bilan jihozlash, zarur tovarlar va asbob-uskunalarni sotib olish, binolar va inshootlarni rekonstruksiya qilish hamda kapital ta’mirlash, shuningdek aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlariga bepul ta’lim xizmatlarini ko‘rsatish uchun maqsadli tarzda foydalanishi belgilangan. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi O‘RQ-637-sonli Qonunining 31-moddasi birinchi qismiga asosan, Nodavlat ta’lim tashkilotlari o‘z faoliyatini litsenziya asosida amalga oshiradi, bundan maktabdan tashqari ta’limni, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni amalga oshiruvchi ta’lim tashkilotlari mustasno. Nodavlat ta’lim tashkilotlari litsenziya talablariga va shartlariga muvofiq ta’lim xizmatlari ko‘rsatadi. Yuqorida nazarda tutilgan soliq imtiyozlaridan faqat ta’lim faoliyati doirasida foydalanish mumkin bo‘ladi.

Жавоб

Soliq kodeksining 89-moddasi yettinchi qismiga asosan bojxona organlari Oʻzbekiston Respublikasi bojxona chegarasi orqali tovarlarni olib oʻtish bilan bogʻliq toʻlanishi lozim boʻlgan, soliqlar va yigʻimlarning, shuningdek penyalar va jarimalarning budjet tizimiga tushumlari hisobini yuritadi; 246-moddasining 6-bandiga asosan oʻxshashi Oʻzbekiston Respublikasida ishlab chiqarilmaydigan, tasdiqlangan roʻyxat boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi hududiga olib kiriladigan texnologik asbob-uskunalarni Oʻzbekiston Respublikasi hududiga olib kirish soliq solishdan ozod etiladi; 239-moddasi birinchi qismining 1-bandiga asosan tovarga boʻlgan mulk huquqini pullik asosda, shu jumladan tovarning qarz shartnomasi boʻyicha oʻtkazish tovarlarni realizatsiya qilish boʻyicha aylanma deb hisoblanadi; 297-moddasi uchinchi qismining 1-bandiga asosan tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishdan olingan daromad foyda soligʻi boʻyicha jami daromadga kiradi. Yuqoridagilarni inobatga olib, Oʻzbekiston Respublikasida oʻxshashi ishlab chiqarilmaydigan, tasdiqlangan roʻyxat boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi hududiga olib kiriladigan texnologik asbob-uskunalarni realizatsiya qilishda Soliq kodeksida belgilangan tartibda qoʻshilgan qiymat soligʻi va foyda soligʻini toʻlash boʻyicha soliq majburiyatlari yuzaga keladi.

Жавоб

“Kichik biznesni uzluksiz qoʻllab-quvvatlashning kompleks dasturi”da ishtirok etadigan tijorat banklarining loyihalar boʻyicha ajratilgan bank kreditlaridan olingan foiz koʻrinishidagi daromadlarini 2024-yil 1-yanvardan 2026-yil 1-yanvarga qadar boʻlgan davrda foyda soligʻi bazasidan chegirib tashlanadi (SK-483 va PQ-292, 04.09.2023.y)

Жавоб

Yuridik shaxs tashkil etmasdan yakka tartibdagi tadbirkorlar shugʻullanishi mumkin boʻlgan faoliyat turlari roʻyxati 2011-yil 7-yanvardagi PQM-6-sonli qaroriga ilovada keltirilgan. Yakka tartibdagi tadbirkor yillik aylanmasiga qarab soliqlarni toʻlaydi: • 100 mln soʻmgacha - qatʼiy belgilangan miqdorda yoki jami yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida soliq toʻlashni tanlash huquqiga ega; • 100 mln soʻmdan 1 mlrd soʻmgacha - aylanmadan 4 foiz stavkada soliq toʻlaydi. Bunda aylanmadan olinadigan soliqni hisoblab chiqarish va toʻlash tartibi Soliq kodeksining 66-bobida nazarda tutilgan; • 1 mlrd soʻmdan ortiq - qoʻshilgan qiymat soligʻi va yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻini toʻlashga oʻtadi. “Elektron tijorat toʻgʻrisida”gi Qonunning 3-moddasiga muvofiq, elektron tijorat - axborot tizimlaridan foydalangan holda tuziladigan shartnomaga muvofiq amalga oshiriladigan tovarlar (ishlar, xizmatlar) oldi-sottisidir. Vazirlar Mahkamasining 2016-yil 2-iyundagi 185-son qaroriga 1-ilova “Elektron tijoratni amalga oshirish qoidalari”ning 8-moddasiga koʻra, elektron tijorat subyektlari elektron tijorat ishtirokchisi (sotuvchi, xaridor) va axborot vositachisidir. Agar joriy hisobot (soliq) davri yakunlari boʻyicha koʻrsatilgan faoliyat turlaridan olingan daromadlar jami daromadning kamida 90 foizini tashkil etsa, tovarlar (ishlar, xizmatlar) elektron savdosini amalga oshiruvchi soliq toʻlovchilar: • aylanmadan 2 foiz stavkada soliq (Soliq kodeksining 467-moddasi) • foyda soligʻini 7,5 foiz stavkada toʻlaydilar (Soliq kodeksining 337-moddasi 8-bandi) Shunday qilib, agar yakka tartibdagi tadbirkor elektron tijoratni amalga oshirsa, shuningdek joriy hisobot (soliq) davri yakunlari boʻyicha koʻrsatilgan faoliyat turlaridan olingan daromadlar jami daromadning kamida 90 foizini tashkil etsa va daromadi: • 100 mln soʻmgacha boʻlsa - qatʼiy belgilangan miqdorda yoki jami yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiya asosida soliq toʻlaydi; • 100 mln soʻmdan 1 mlrd soʻmgacha boʻlsa - aylanmadan 2 foiz stavkada soliq toʻlaydi; • 1 mlrd soʻmdan ortiq boʻlsa - yuridik shaxslardan olinadigan foyda soligʻini 7,5 foiz stavkada va qoʻshilgan qiymat soligʻini 12 foiz stavkada toʻlaydi.